سلام امروز در این مقاله قصد داریم شما را با جاذبههای تاریخی-گردشگری در کشور های مختلف قاره آسیا و همچنین کشور پهناور خودمان بیشتر آشنا کنیم تا اگر قصد سفر چه در داخل یا خارج از کشور را داشتید با استفاده از مطالبی که برایتان آماده کردهایم در تصمیم گیری مقصد موردنظرتان به شما کمک کرده باشیم.
جاذبههای گردشگری در قاره آسیا
تاج محل در هندوستان
تاج محل از جاذبههای گردشگری آسیا و یکی از مشهورترین بناهای جهان و آرامگاه زیبا و باشکوهی است که در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند در نزدیکی شهر آگرا واقع شده است و جزء عجایب هفتگانه جدید جهان محسوب می شود. این بنا تاریخی به فرمان شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند به منظور یادبود همسر ایرانیاش بهنام ارجمند بانو بیگم مشهور به ممتاز محل بنا شدهاست که در سال ۱۶۳۲ یا ۱۶۳۱ میلادی در سفری جنگی بههنگام وضع حمل فوت کرد و خود شاهجهان نیز در همانجا به خاک سپرده شد.
معماری این بنا تلفیقی از معماری ایرانی اسلامی و معماری گورکانی است و در ساخت آن بیست هزار هنرمند معمار به رهبری معمار ایرانی، احمد لاهوری و برادرش حمید لاهوری شرکت داشتهاند در برخی متون نیز از عیسی خان شیرازی و امانت خان شیرازی طغرانویس، نام برده شدهاست که گویا خوشنویسی کتیبههای در و دیوارهای تاج محل به امانت خان واگذار شده بودهاست. تاج محل در سال ۱۶۳۲ میلادی (۱۰۴۲ خورشیدی) اولین سنگ بنای آن نهاده شده است و در سال ۱۶۴۷ میلادی (۱۰۵۷ خورشیدی) کار ساخت این بنای باشکوه به پایان رسیده است.
هزینه ساخت این بنا در زمان خود ۳۲ میلیون روپیه گفته شده است که در زمان خود مبلغ بسیار قالب توجهی بوده است. این مبلغ امروزه برابر با ۵۲٫۸ میلیارد روپیه هند و ۸۲۷ میلیون دلار آمریکاست. تاج محل در سال ۱۹۸۳ در لیست میراث جهانی یونسکو با عنوان (جواهر هنر اسلامی در هند و یکی از شاهکارهای تحسین شده میراث جهانی) به ثبت رسید.

باغهای مجموعه تاج محل
تاج محل در یک مجموعهٔ باغ با معماری گورکانی و به شکل مربع به طول ۳۰۰ متر (۹۸۰ فوت) واقع شده است. این باغ دارای مجموعه مسیرهایی است که هر یک از چهار قسمت باغ را به شانزده باغچه کوچکتر تقسیم میکنند. در فاصلهٔ بین مقبره بنا و دروازه این بنا در مرکز باغ، یک مخزن آب از جنس سنگ مرمر قرار گرفته و یک استخر بازتاب برای بازتاب تصویر این بنای باشکوه در ضلع شمالیجنوبی آن قرار گرفتهاست؛ این مخزن مرمرین، حوض کوثر نامیده میشود.
فضای سبز این باغها
درختهایی در باغ وجود دارد که هر درخت با نامهای رایج و علمی خود نامگذاری شدهاست. علاوه بر این، آبنماهایی هم در باغ قرار دارد. معماری چهارباغ توسط بابر، نخستین امپراتور گورکانی، به هند وارد شدهاست. این معماری، نمادی از چهار رود جاری در جنه بوده و مشابه باغ بهشتی است؛ این نوع معماری از باغ ایرانی ریشه گرفتهاست. اکثر چارباغهای گورکانی بهشکل مستطیل بوده و یک مقبره یا پاویون در مرکز آنها وجود دارد. باغ تاج محل در عنصر اصلی با این نوع معماری تفاوت دارد؛ چرا که در پایان باغ قرار گرفتهاست.
بهدلیل وجود باغ مهتاب در طرف دیگر رود جمنا، سازمان پژوهشهای باستانشناسی هند بیان کرده که این جمنا احتمالاً یکی از چهار رود بهشت بوده و در طراحی باغ نقش داشتهاست. با توجه به شباهت با شالیمار باغ در ویژگیهای معماری و طرحبندی، احتمال طراحی این باغ و تاج محل توسط طراحی یکسان، علی مردان، وجود دارد. گزارشهای اولیه از باغ، بیانگر وفور گیاهان، از جمله رزهای فراوان، نرگس و درختان میوه، در آن است. با کاهش قدرت امپراتوری گورکانی، تاج محل و باغهای آن هم دچار تغییر و افت شد، تا پایان قرن نوزدهم میلادی، امپراتوری بریتانیا بیش از سهپنجم هند را کنترل میکرد و مدیریت تاج محل را بهدست گرفتهبود. این امپراتوری منظرهٔ تاج محل را تغییر داد؛ بهگونهای که به چمنکاریهای رسمی لندن شباهت یافتهبود.

دیوار بزرگ چین
ساخت دیوار چین به سده پنجم تا هشتم قبل از میلاد بازمیگردد و یکی از جاذبههای گردشگری آسیا محسوب میشود. پادشاهی وقت چین برای جلوگیری از حمله اقوام شمالی هیونگ نو، برجهای آتش بزرگی برای خبررسانی یا دژهای مرزی برای حصولت در ارسال اطلاعات دشمنان دیواری و بر روی آن ایجاد کرد.
در دوره حکومت سلسلههای بهار و پاییز و کشورهای جنگجو، میان دوکها جنگی میان گرفته شد و کشورها با بهرهگیری از کوههای مرزی به ساخت دیوار پرداختند تا در سال ۲۲۱ قبل از میلاد، امپراتور چین (شی هوان) پس از به وحدت رساندن و یکپارچه کردن چین، دیوارهای دوکها را به هم اتصال داد و آن را یکپارچه ساخت که به صورت دیوار بزرگ در مرزهای شمالی بر روی کوهها و ارتفاعات طبیعی مناطق درآمد. او میخواست با این کار از حملات دشمن به مناطق شمالی را جلوگیری کند.
تاریخدانان و مورخان چینی اعتقاد دارند که در حدود یک میلیون سرباز چینی قادر بودند بهطور همزمان بر روی دیوار چین مستقر شده و برای نبردهای احتمالی آماده دفاع باشند. در آن زمان طول دیوار چین به پنج هزار کیلومتر میرسید. در زمان سلسله هان که پس از سلسله چین بر کشور چنین حکمرانی کردند طول دیوار به ده هزار کیلومتر رسید. در تاریخ کهن دو هزار و اندی ساله چین، تمامی حکمرانان در زمانهای مختلف تاریخ به ساخت دیوار چین پرداختند.
موقعیت کنونی دیوار چنین
دیواری که امروزه به جا مانده و قابل مشاهده است، دیوار متعلق به سلسله مینگ (۱۳۶۸ – ۱۶۴۴ میلادی) است از غرب به دروازه «جایو گوان» در استان گانسو چین و از شرق به ساحل رود یالو جیان در استان لیائونینگ در شمال شرقی چین ختم میشود و درمیان آن ۹ استان، شهر و ناحیه خود مختار به طول هفت هزار کیلومتر وجود دارد و مردم آن را دیوار طولانی مینامند.
دیوار چین به عنوان پروژه تدافعی بر روی کوهها ساخته میشد و از بیابانها، مراتع و لجنزارها عبور میکرد. کارگران طبق عوارض زمینی، ساختار متفاوتی برای ایجاد دیوار در نظر گرفتند که درایت و عقل نیاکان چین را نشان میدهد. دیوار بر مسیر کوههای پر فراز و نشیب امتداد یافتهاست. در بیرون دیوار پرتگاههای بلند دیده میشود. در واقع کوه و دیوار به یکدیگر پیوند خوردهاند؛ لذا دشمن به هیچ وجه قادر به نفوذ به این دیوار نبود. دیوار چین معمولاً با آجرهای بزرگ و سنگ مستطیل ساخته شده و در وسط آن خاک و خرده سنگ ریخته شده و ارتفاع آن ۱۰ متر است. پهنای دیوار برای عبور چهار اسب کافی است و در یک ردیف عرض آن ۴–۵ متر است تا در زمان انتقال غلات و سلاحها مشکلی ایجاد نشود. طرف درونی دیوار، نرده سنگی و دربی وجود دارد که به آسانی حرکت میکند.
دیگر کاربردهای این دیوار بزرگ
در فاصله مشخصی سکوی دیواری یا برج آتش برای خبررسانی ساخته شدهاست. سکوی دیواری برای ذخیره سلاحها و غلات و استراحت سربازان است و در جنگ مخفیگاه بودهاست. هنگامی که دشمن دست به حمله میزد برجهای آتش روشن میکردند و سراسر کشور از حمله آگاه میشدند. اکنون مقاومت دیوار چین به عنوان یک مانع نظامی از بین رفتهاست. اما زیبایی معماری مخصوص آن دیدنی است. زیبایی دیوار چین پرابهت و باعظمت است.
از دور دیواری بلند و پر پیچ و خم بر روی کوهها همانند اژدهایی در حال حرکت به چشم میخورد و صحنهای شکوهمند ایجاد شدهاست. از نزدیک، دروازههای پرابهت، دیوارها، سکوهای دیواری، برجهای دیدهبانی، برجهای آتش هماهنگ با عوارض زمینی آکنده از دلربایی هنری است. دیوار چین دارای اهمیت تاریخی و فرهنگی و ارزش دیدنی است. چینیها میگویند «کسی که به دیوار چین صعود نکرده باشد، قهرمان نیست» (طبق تحقیقات اخیر طول مجموعه دیوارهای چین به ۲۱۰۰۰ کیلومتر میرسد).

کعبه زرتشت در ایران
کعبهٔ زرتشت نام بنای سنگی چهارگوش نسبتا مرتفع و پلهداری در فضای مقابل نقش رستم در کنار روستای زنگیآباد شهرستان (مرودشت) استان فارس در ایران است. محوطهٔ نقش رستم علاوه بر بنای مذکور، یادمانهایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را نیز در خود جای داده است. فاصلهٔ این بنای باشکوه تاریخی تا کوههای اطراف آن، ۴۶ متر است و دقیقاً مقابل آرامگاه داریوش دوم قرار دارد و شکلی همچون مکعب مستطیل دارد و دارای یک ورودی میباشد. این بنا به ارتفاع دوازده متر و جنس مصالح آن از سنگ آهک سفید است که با احتساب پلههای سهگانه به ۱۴٫۱۲ متر میرسد و ضلع هر قاعدهٔ آن، حدود ۷٫۳۰ متر درازا دارد.
در ورودی آن به سی عدد پله از جنس سنگ به درون اتاقک آن راه مییابد. قطعات سنگها به صورت مستطیلی شکل است و بدون استفاده از ملات، روی هم گذاشته شدهاند و نحوه معماری آن بسیار مشابه به معماری ینای باشکوه تخت جمشید است. بسیاری از مورخان و تاریخ نگاران این بنا را همدوره تخت جمشید دانستهاند که اندازهٔ سنگها از ۰٫۴۸×۲٫۱۰×۲٫۹۰ متر تا ۰٫۵۶×۱٫۰۸×۱٫۱۰ متر متفاوت است و با بستهای دُمچلچلهای به هم وصل شدهاند. این بنا به احتمال بسیار زیاد در دورهٔ هخامنشی ساخته شده و از نام بنا در آن دوران اطلاعی در دست نیست ولی در دورهٔ ساسانی به آن بُن خانک گفته میشده و نام محلی این بنا هم، کُرنایخانه یا نقارهخانه بوده و اصطلاح کعبهٔ زرتشت در دوران اخیر و از حدود قرن چهاردهم میلادی به این بنا اطلاق شدهاست.
کاربرد این بنای تاریخی
دربارهٔ کاربرد این اتاقک، دیدگاهها و تفسیرهای متفاوتی ارائه شدهاست و نمیتوان هیچکدام از آنها را به قطعیت پذیرفت؛ چنانکه برخی این برج را آتشگاه و آتشکده میدانند و معتقدند که این بنا، مکان روشن کردن آتش مقدس و محلی برای عبادت بودهاست اما عدهای دیگر با ردّ آتشگاه بودن آن، این بنا را به دلیل شباهتش به آرامگاه کورش بزرگ و برخی از آرامگاههای لیکیه و کاریا، آرامگاه یکی از شاهان یا بزرگان هخامنشی میدانند و برخی دیگر از ایرانشناسان این اتاقک سنگی را بنایی برای نگهداری اسناد و کتابهای مقدس دانستهاند اگرچه اتاقک کوچک کعبهٔ زرتشت برای نگاهداری کتابهای دینی و اسناد شاهی بسیار کوچک به نظر میرسد. البته نظریات دیگری همچون معبدی برای ایزد آناهیتا یا تقویم آفتابی هم ذکر شدهاست که کمتر مورد توجه هستند. بر بدنهٔ شمالی، جنوبی و خاوری این برج، سه کتیبه به سه زبان پهلوی ساسانی، پهلوی اشکانی و یونانی در دورهٔ ساسانیان نوشته شدهاست که یکی به شاپور اول ساسانی و دیگری به موبد کرتیر تعلق دارند و چنانکه والتر هنینگ گفتهاست، «این کتیبهها مهمترین سند تاریخی از دورهٔ ساسانی میباشند». ساختمان کعبهٔ زرتشت از نظر تناسب اندازهها، خطوط و زیبایی خارجی، بنای زیبایی است که از نظر اصول معماری نمیتواند مورد ایراد قرار گیرد. این بنا امروزه بخشی از محوطهٔ نقش رستم است و در اختیار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران قرار دارد که از طریق جادهٔ شیراز به اصفهان قابل دسترسی است و دسترسی محلی آن از طریق جادهٔ قدیمی حاجیآباد-زنگیآباد و جادهٔ تخت جمشید-نقش رستم امکانپذیر است.
پاگودای Shwedagon-میانمار
این پاگودا ( به گونه ای از برج های چند لایه گفته میشود) بر فراز تپهی Singuttara در کشور میانمار قرار دارد و جاذبههای گردشگری آسیا میباشد. نکتهی جالب و غیر منتظره دربارهی این بنا این است که تماماً با صفحات طلا و جواهرات قیمتی گوناگون پوشیده شده که بازتاب نور خورشید در آنها زیبایی خاصی به آن میبخشد. دو هزار وششصد سال از عمر این بنا میگذرد در نتیجه Shwedagon قدیمیترین پاگودا موجود در جهان است است؛ البته هنوز اختلاف نظرهایی دربارهی قدمت این بنای تاریخی وجود دارد و تمامی این ویژگیها، پاگودای Shwedagon را به یک جاذبهی گردشگری دیدنی تبدیل میکند.

بوروبودور (Borobudur)، جاوه، اندونزی
بوروبودور (به زبان انگلیسی: Borobudur) یک معبد مذهبی مهایانه آیین بودایی واقع در ماگلانگ، جاوه مرکزی، اندونزی است که به عنوان بزرگترین و مشهورترین پرستشگاه و بنای تاریخی بودایی در جهان به شمار میرود. این بنا در سدههای هشت تا نهم پس از میلاد ساخته شده و به صورت مکعبی است.
بنای ساختمان بسیار مستحکم است و اندرونی ندارد و دوره یک تپهٔ طبیعی احداث شده و ده تراس سنگی دارد با پلکانی در وسط هر یک از آنها. شش تراس پایینی طرحی مکعبی دارند و چهار تراس فوقانی مدور است. دیوارها با کندهکاریهایی نقشبرجسته مزین شده که مربوط به داستانهایی دربارهٔ حیات زمین بودا و تجسمهای پیشین او، به ویژه دربارهٔ سوذانای قابل مشاهده است. تندیسهای سنگی بودای نشسته نیز در هر تراس به چشم میخورد که شمارشان مجموعاً چهارصد و سی و دوتاست.
مراسم مذهبی در این بنای تاریخی
این پرستشگاه بزرگ بودایی که شبیه به کوه است و مطابق اندیشهٔ بودایی، قلهٔ کوه جایی است که با حقیقت الهی میتوان پیوند یافت. زائران بوروبودور از هر یک از تراسهای متمرکز و هشتگانهای که پرستشگاه را میسازند، بالا میروند و خود را به چکاد و به نیروانا نزدیکتر میکنند. این بنا ترکیبی از مکعب و دایره است که هر دو ویژگی اندیشهٔ تانتری است. بالا رفتن از سطحی به سطح دیگر نماد فرایند روشنشدگی از طریق تشرف است. بعضیها به صورت قصهای حک شده بر سنگ میپندارند که مربوط به قصههای بزرگ کیش بودایی به شکلی فوقالعاده نمادین است؛ همچنین میتوان آن را کوه مقدس باستانی در بافت بودایی بسپیچیده دانست.
معبد لانهی ببر، بوتان
این صومعه که با نام پارو تاکشانگ (Paro Taktsang) نیز شناخته میشود، در کنارهی صخرهای بر بالای درهی پارو (Paro) در کشور بوتان قرار دارد. برخی معتقدند که گورو پادماساموا (Guru Padmasambhava) سوار بر یک ببر مادهی پرنده به این منطقه آمده و مذهب بودا را به این کشور معرفی کرده است. در قرن هشتم گورو به مدت سه سال و سه ماه و سه هفته و سه روز و سه ساعت در این معبد به مراقبه پرداختهاست. از آن جا که این صومعهی مقدس، در ارتفاع سه هزار پایی درهی پارو واقع شده، میتوانید مناظر زیبای اطراف آن را تصور کنید. با وجود اینکه دامنهها دارای شیب تند و خطرناکی هستند ولی دیدن زیباییهای این معبد، ارزش تلاش کردن و مواجه شدن با خطر را دارد.
Danxia Landform، چین
این تپههای منحصربهفرد و رنگارنگ و صخرههای شیبدار، در قسمتهای جنوب غربی، جنوب شرقی و شمال غربی چین دیده میشوند و از جاذبههای گردشگری آسیا هستند. رنگ قرمز این صخرهها ناشی از ماسهسنگهای قرمز رنگ است و سایر رنگها نیز بر اثر رسوب مواد معدنی مختلف ایجاد شدهاند. این صخرههای شیبدار، نتیجهی هوازدگی و فرسایش هستند که طی سالیان متمادی به وجود آمدهاند. این مناطق از سال ۲۰۱۰ وارد فهرست میراث جهانی یونسکو شدهاند. این صخرههای زیبا یکی از دیدنیترین جاذبههای گردشگری در چین هستند. کافی است تا ترکیب رنگ این صخرهها را با غروب آفتاب تجسم کنید و از این زیبایی باشکوه لذت ببرید.
غار Hang Son Doong، ویتنام
جاهای زیادی برای کشف و جستجوی غار Hang Son Doong در پارک ملی Phong Nha-Ke Bang وجود دارد. از بزرگترین غارهای جهان به حساب میآید و برای کاوش در داخل آن باید راهنمای دارای مجوز رسمی همراهتان باشد. تالار غار Hang Son Doong به اندازهای بزرگ است که میتوان یک بوئینگ ۷۴۷ را در آن جای داد. یک رودخانه عریض و پرسرعت در داخل این غار جریان دارد. البته ترجمه نام ویتنامی این غار نیز اشاره به همین رودخانه دارد و ترجمه نام این مکان «غار رودخانه کوهستان» است. Ho Khanh نام فردی است که در جریان طوفان ۱۹۹۱ در داخل غار پناه گرفت و از این طریق باعث کشف این غار شد. البته غار مذکور تا سال ۲۰۰۹ همچنان ناشناخته بود تا این که در این سال گردشگران توانستند وارد غار شوند. از جمله امکاناتی که پیشنهاد شده است در غار Hang Son Doong قرار بگیرد، وسیله نقلیه کابلی است. البته این موضوع نگرانهایی را در خصوص تخریب محیط زیست به وجود آورده است. در حال حاضر تنها تور Oxalis اجازه رسمی برای ورود به غار Hang Son Doong را دارد.
امیدوارم از خواندن جاذبههای گردشگری آسیا لذت برده باشید در صورت تمایل، مقالههای دیگر ما را در سایت مستر ویزا دنبال کنید:
آشنایی با جاذبههای گردشگری امریکا
جاذبههای گردشگری در قاره اروپا