سبک زندگی به معنای شیوه زندگی خاص یک فرد، گروه، یا جامعه است. سبکهای زندگی مجموعهای از ارزشها، شیوههای رفتار، حالتها و سلیقهها در هر چیزی را در برمیگیرد و میتواند به علایق، نظرات، رفتارها و جهتگیری رفتاری یک فرد، گروه یا فرهنگ اشاره کند. از آنجا که مشاهده رفتار انسانها، همیشه و همه جا امکانپذیر نیست، بسیاری از محققان، ترجیح میدهند به جای رفتارهای ما، انتخابهای ما در زندگی روزمره را به عنوان نشانه دست دوم از سبک زندگی مورد بررسی قرار دهند. در ادامه با ما همراه باشید تا با نقش سبک زندگی در پیشگیری از بیماریها آشنا شوید.
نقش سبک زندگی در پیشگیری از بیماریها
همه ما به صورت روزمره ناراحت سلامتی خود هستیم و راهکارهایی برای آزمودن صحت تندرستی و سلامت خود به کار میگیریم مانند مراجعه به دکتر یا انجام آزمایشهای تشخیصی. اما فارغ از این هستیم که یکی از عوامل مهم ایجاد بیماریهای انسان مشکلهای سبک زندگی هستند. اصلاح سبک زندگی به مفهوم کلی خود از لحاظ روانی و فیزیکی میتواند یکی از بهترین راههای پیشگیری از بروز بیماریهای مختلف در انسان باشد. خوشبختانه امروزه با بالارفتن اطلاعات افراد، افراد بیشتری تمایل به بررسی سلامت سبک زندگی خود داشته و در کشورهای توسعه یافته کلینیکها و مراکز مشاوره و آنالیز سبک زندگی در حال گسترش هستند.
یک سبک زندگی سالم
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سبک زندگی ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات فردی در سراسر زندگی شامل تغذیه، تحرک بدنی، استرس، مصرف دخانیات و کیفیت خواب است که در پی اجتماعی شدن بوجود امده است. شیوه زندگی پدیدهای چند وجهی است که تمام جنبههای زندگی روزمره، خواب، غذا، بهدا شت، اداب و رسوم، کار، بازی، سرگرمی، وقت گذرانی، روابط اجنماعی، طرز تفکر، رفتار، احساسات و عواطف میباشد.
برای زندگی با سبک سالم چه کارهایی نباید انجام داد؟
۱. عدم یادگیری یک زبان جدید
تنبلی را کنار بگذارید و برای این کار همین الان اپلیکیشن رایگان Duolingo را نصب کنید.
۲. مسافرت نکردن
با مسافرت کردن چیزهائی یاد می گیرید که هیچ مدرسهای قادر به آموزش آنها نیست و به خاطر داشته باشید که با بچه دار شدن، انجام این مهم بسیار سختتر میشود.
۳. خسیس نبودن
بین این گزینه و مورد قبلی مرز باریکی وجود دارد. مقدار زیادی پول پس انداز کردهاید اما چه فایده که هیچ لذتی از آن نمیبرید؟
۴. خانه نشینی
تمام آن شبهایی که پای تلویزیون نشستید را بهتر نبود به یک کنسرت یا سالن سینما میرفتید؟ هرگز حدسش را نمیزنید ممکن بود با چه کسانی دوست شوید یا چه نکات تازهای یاد بگیرید.
۵. عدم پس انداز پول
رو به پیری میروید و هنوز مستاجرید یا خانه کوچکی دارید. وقت آن نرسیده که پولتان را پس انداز کنید؟
۶. عدم بروز احساسات
بخندید. گریه کنید. زندگی کنید و نقش سبک زندگی را جدی بگیرد.
۷. عدم رها کردن شغلی که دوستش ندارید
چرا یک جا نشستهاید و مرتبا از شغل فعلیتان که دوستش ندارید شکایت میکنید؟ به جای این کار بیحاصل شجاع باشید و شغل دیگری را امتحان کنید.
۸. عدم توانایی تصمیم گرفتن
آن چه که دوست دارید را انجام دهید و نه آن چه که دیگران از شما انتظار دارند. عزمتان را جزم کنید، مسئولیت تصمیم خود را بپذیرید و حرکت کنید.
۹. کار زیاد
شاید حجم قابل توجهی پول را در بانک پس انداز کرده باشید اما خاطرهای هم ساختهاید؟
۱۰. تسلیم شدن
اگر اکنون تمام تلاشتان را برای دستیابی به اهداف نکنید در آینده حسرت خواهید خورد که چرا اندکی بیشتر تلاش نکردهاید.
۱۱. عدم ریسک پذیری
شغل رویاییتان که مدتها در آرزوی آن بودهاید را به شما پیشنهاد میدهند اما برای انجام آن مجبورید به شهر یا کشور دیگری نقل مکان کنید. آیا جرات خطر کردن دارید؟!
۱۲. عدم گذران اوقات با کسانی که دوستشان دارید
افراد زیادی به زندگی ما وارد یا از آن خارج میشوند، قبل از این که دیر شود برای کسانی که ارزش دارند وقت گذاشته و سعی کنید کنار آنها باشید.
۱۳. دائما نگران بودن
آرام باشید. کارها به خوبی پیش میرود و همه چیز ختم به خیر خواهد شد. ضمنا تا به حال کجا شنیده یا دیدهاید که ”نگرانی” چیزی را درست کرده باشد؟ نقش سبک زندگی در پیشگیری از بیماریها را رعایت کنید.
۱۴. عدم ترک محدوده
اگر امکانش برای شما مهیاست کارهایی مثل پرش از صخره، چتربازی، قایق سواری و یا حتی پرش بانجی را برای یکبار هم که شده امتحان کنید. تلویزیون را کنار بگذارید، در جمع برقصید یا افسار سخن را به دست بگیرید.
۱۵. عدم استفاده از وسایل ضدبارداری
تولد یک فرزند ناخواسته در اوج جوانی یا سالهای اولیه ازدواج احتمالا انجام بخش بزرگی از کارهایی که در لیست اهداف و برنامهها نوشتهاید را اگر نگوییم غیرممکن اما فوق العاده سخت خواهد کرد.
۱۶. عدم دنبال کردن رویاها
بزرگ بیاندیشید و رویاهایتان را دنبال کنید.
۱۷. عدم چشیدن غذاهای گوناگون
بد نیست غذاهای مکزیکی، هندی، ایتالیایی، مصری و در کل غذاهای سایر ملل را امتحان کنید. گاهی اوقات با چشیدن مزههای متنوع آنها شگفت زده خواهید شد.
۱۸. ورزش نکردن
بخش زیادی از سالهای اوج تناسب بدنی را در رختخواب یا جلوی تلویزیون هدر میدهیم. بلند شوید و روزانه چند دقیقهای بدوید یا یوگا کار کنید. بعد از رساندن وزن بدنتان به حد مطلوب، از سلامتی بیشتر لذت خواهید برد.
۱۹. ماندن در یک رابطه بد عاطفی
اگر در یک رابطه بد دست و پا میزنید احتمالا بعد از مدتی آن را کنار خواهید گذاشت اما اکثر مردم حسرت این را میخورند که چرا زودتر این کار را نکردهاند.
۲۰. آمیزش کمتر با همسر
بهتر است تا جوان هستید این کار را انجام دهید. بدون شک این امر موجب محکمتر شدن پیوند دوستی با همسرتان خواهد شد فراموش نکنید که با افزایش سن انجام این کار سختتر و کمتر خواهد شد.
۲۱. احاطه شدن توسط دوستان بد
شما که به خوبی آنها را میشناسید پس بهتر است برای آرامش خودتان هم که شده، رهایشان کنید.
۲۲. ترس از گفتن جمله “دوستت دارم”
خیلی زود، دیر میشود. اگر این احساس را نسب به کسی دارید، شک و تردید را کنار گذاشته و به او بگویید. تردید حاصلی جز پشیمانی نخواهد داشت.
۲۳. اهمیت قائل شدن برای حرف های دیگران
زمانی که سنتان بالاتر میرود متوجه میشوید که این مساله هیچ ارزشی ندارد. هر کاری که دوست دارید را انجام دهید. لباس مورد علاقه خود را بپوشید و هر آن چه که گفتنش، خوشحالتان میکند را بگویید.
۲۴. عدم صرف وقت برای قدردانی از نعمتها
لحظهای درنگ کنید، نفس عمیقی بکشید. به اطرافتان نگاهی بیندازید و به خاطر برخورداری از نعمتهای گوناگون خداوندی، سپاسگزار باشید و نقش سبک زندگی را جدی بگیرید.
۲۵. عدم سخت کوشی در مدرسه یا دانشگاه
زمانی که نمیتوانید یک گفتگوی ساده درباره آثار ادبی کلاسیک یا مباحث ساده جامعه شناسی یا روان شناسی را با رئیستان یا با فرد جذابی که به تازگی با او آشنا شدهاید را برای چند دقیقه کوتاه ادامه دهید، احتمالا آرزو خواهید کرد که ای کاش در مدرسه یا دانشگاه توجه بیشتری به تدریس معلم یا استاد کرده و بهره بیشتری از مطالب میبردم.
۲۶. عدم پیدا کردن مهارت یا استعداد ذاتی
سرگرمی یا کاری پیدا کنید که از انجام آن واقعا لذت میبرید. شاید انجام این کار در روزهای سخت تنها مایه آرامشتان باشد.
۲۷. عدم درک عظمت وجودی تان
جدا هنوز متوجه نشدهاید که چقدر شگفت انگیزید؟! هر چه زودتر به این مساله پی ببرید، به نفعتان است. پس تفکر درباره آن را شروع کنید!
انواع سبک زندگی
آدلر یکی از روانشناسان برجسته ۴ سبک زندگی را معرفی کرد و معتقد بود که انسانها برای مقابله با مشکلاتی که در زندگی دارند همچون کار، عشق، ازدواج و ارتباط با دیگران، یکی از این سبکها را انتخاب میکنند:
سلطه گر یا حکمران:
این افراد علاقه اجتماعی ناچیزی دارند؛ مستقیما به دیگران حمله میکنند، دستور میدهند و مستبد یا بزهکار میشوند.
گیرنده:
بیشتر افراد این سبک زندگی را انتخاب میکنند. افراد این دسته انتظار دارند همه چیز را از دیگران بگیرند و در نتیجه به آنها وابسته میشوند.
اجتنابی:
این افراد هیچ تلاشی برای رویارویی با مشکلات زندگی ندارند و با اجتناب از مشکلات، خود را از هر احتمال شکستی دور میکنند. هر سه نوع سبک زندگی فوق فاقد علاقه اجتماعی هستند.
سودمند اجتماعی:
این افراد قادر به همکاری با دیگران هستند و در چهارچوب علایق اجتماعی با مشکلات زندگی کنار میآیند و مهارتهای ارتباطی را تقویت میکنند.
منظور از علاقه اجتماعی چیست؟
افراد دارای علاقه اجتماعی در هر زمینهای از زندگی تلاش میکنند تا در مسیر اهداف جامعه حرکت کنند و نقش سبک زندگی در پیشگیری از بیماریها را رعایت کنند. این افراد منافع خود را همگام با منافع جامعه انتخاب میکنند. انتخابهای آن ها نه تنها باعث ارتقای خودشان، بلکه پیشرفت جامعه نیز میشود. علاقه اجتماعی با مفاهیمی چون همکاری، روابط اجتماعی، همانندی با گروه، همدلی و غیره ارتباط دارد. علاقه اجتماعی خود به خود پرورش نمییابد. فرد باید در جو خانوادگی سالم رشد کند، در این صورت حس همکاری، احترام متقابل، اعتماد، پشتیبانی و تفاهم در او پرورش پیدا میکند.
منبع: role of lifestyle